Jan Bogumił Plersz (M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego)

„Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965”, t. I, PWN Warszawa 1973:

PLERSCH, Plesch, Plersz, Plesz, Jan Bogumił (1730 lub 1732 Warszawa - 23 VIII 1817 Warszawa), dekorator
Był synem Jana Jerzego P., rzeźbiarza, i Marii z Fontanów. Studiował w Augsburgu u G.B. Goetza, w Akademii Wiedeńskiej i w kraju u Sz. Czechowicza. Od 1766 w służbie Stanisława Augusta, był cenionym dekoratorem wnętrz, miniaturzystą i malarzem sztalugowym. Od 1782 wykonywał różne prace dla t. królewskich, m.in. dla t. na zamku kurtynę oraz dwie dekoracje (jedna z nich przedstawiała ogród); dla t. małego w Łazienkach także kurtynę oraz dwie dekoracje: do komedii „Agar” i „L'Aveugle de Spa”. Dla drewnianego amfiteatru w Łazienkach przygotował w 1785-86 dekoracje do pantomimy „Ariadne”, baletu „Scytowie zgromieni przez Minerwę”, opery komicznej „Anetka i Lubin”. W 1788 w nowym t. w Pomarańczami łazienkowskiej wykonał, jak sam pisze, „całą dekorację z sufitem”. Najważniejsze jej elementy to plafon („Apollo na kwadrydze") oraz iluzjonistyczne loże z widzami w strojach pol. i francuskich. Namalował także kurtynę przedstawiającą „Muzy na Helikonie”. Do 1795 wykonał dla t. królewskich w Pomarańczami i na wyspie następujące prace: „dekorację ogrodu, część lasu, salę gotycką, przedpokój joński, salę ordine korynckiej item więzienie”. W 1793 namalował kilka dekoracji do baletu „Axur": „ogród, iluminowany transparent, do tego podwórze zamkowe w guście azjatyckim item dom Atara, namioty”. Z t. publicznym związał się najprawdopodobniej dopiero po wyjeździe króla z Warszawy. Pierwszą kurtynę dla tego t. namalował jeszcze przed 1795. Wiadomo, że w 1808 ukończył dla tej sceny drugą kurtynę. Z 1808 pochodzi wiadomość o tym, że w magazynie t. na pi. Krasińskich znajdowały się dekoracje pędzla P. (dostały się tam najprawdopodobniej wskutek przekazania zasobów t. łazienkowskich). W 1806-09 współpracował stale z T. Narodowym, w 1808-09 pełnił wraz z S. Zielińskim funkcję „etatowego” dekoratora T. Narodowego. Z tego czasu zachowały się projekty transparentów, których klasycystyczny charakter świadczy o nowym kierunku w twórczości artysty. Najbardziej znane transparenty: apoteoza Napoleona (14 I 1807), transparent z cyfrą króla saskiego (6 XII 1807), przezrocze do „Giermków króla Jana” (23 XII 1808), druga apoteoza Napoleona (23 XII 1809) oraz trzecia na dzień imienin Napoleona (20 VIII 1811). W 1813 rozdawszy cały majątek krewnym osiadł w klasztorze Bonifratrów. Reprezentował w swych kompozycjach dla sceny zarówno styl rokoka (kurtyny) jak i preromantyzm (pejzaże) oraz klasycyzm (transparenty). Jego ulubionym wzorem dla wnętrz teatr, był G.B. Piranesi. Zachowały się także projekty, w których wyraźne są wpływy rysunku perspektywicznego Bibienów. W zakresie prac dla t. królewskich współpracował z A. Smuglewiczem i W. Jasieńskim, w t. publicznym najprawdopodobniej z S. Zielińskim. Niektóre jego prace inspirował W. Bogusławski. Zachowane projekty P. znajdują się m.in. w bibliotece Ossolineum we Wrocławiu i w Muzeum Narodowym w Warszawie.

Jan Bogumił Plersz (ID: psb.23167.1)

Rodzice

Rodzeństwo, bratankowie lub siostrzeńcy/bratanice lub siostrzenice

Stryjowie lub wujowie oraz ciotki, i kuzynki

Najbliżsi sławni ludzie (wg kryterium PSB)

Uwagi

Thank you for using
my website Sejm-Wielki.pl

Jan Bogumił Plersz (ID: psb.23167.1)

Rodzice

Rodzeństwo, bratankowie lub siostrzeńcy/bratanice lub siostrzenice

Stryjowie lub wujowie oraz ciotki, i kuzynki

Najbliżsi sławni ludzie (wg kryterium PSB)

Uwagi

Thank you for usingmy website Sejm-Wielki.pl

Thank you for using
my website Sejm-Wielki.pl