„Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965”, t. I, PWN Warszawa 1973:
KAWECKA Wiktoria, zamężna Wielogłowska (3 III 1875 Warszawa - 22 I 1929 Warszawa), śpiewaczkaByła córką => Wincentego (Wiktora) K. Uczyła się śpiewu u B. Dowiakowskiej i H. Majeranowskiej. Debiutowała 14 II 1893 w WTR w partii Wilmy („Wesoła dwójka") i od 29 II została zaangażowana do zespołu farsy i operetki. Początkowo grała niewielkie rólki, ale szybko zwróciła na siebie uwagę doskonałymi warunkami zewnętrznymi (zgrabna i szczupła blondynka, z dużymi, niebieskimi oczyma) i pięknym, dźwięcznym głosem sopranowym. W 1894 śpiewała pierwszą większą partię Nelli („Sztygar"), w 1896 zyskała powodzenie w operetce „Dziesięć cór na wydaniu”, w 1897 odniosła sukcesy w partii Kleopatry („Czarodziej znad Nilu") oraz w „Pannie kadet” i „Modelce”. W tym czasie zdobyła tytuł primadonny operetki warszawskiej. W 1898 śpiewała partie Fiametty („Boccaccio"), Mimozy („Gejsza"), Galatei („Piękna Galatea"). Od 1901 śpiewała w T. Nowości w partiach operetkowych: Heleny („Weronika"), Violetty („Piękność z Nowego Jorku"), Zazy („Zaza"), Mary („Milionowa narzeczona"), Loli („Słodka dziewczyna"), Eurydyki („Orfeusz w piekle"), Lili („Diva"), Księżnej Gerolstein („Wielka Księżna Gerolstein"), Baronowej Rizzi („Manewry jesienne"), Franzi („Czar walca"), Jany („Rozwódka"), Hanny („Wesoła wdówka"), w partii tyt. w „Hrabinie Maricy” oraz w uznanej za jedną z jej najlepszych partii Krysi („Krysia leśniczanka").
Przez wiele lat wyjeżdżała co roku latem na dwumiesięczne tournee po Rosji, występując z dużym powodzeniem w Petersburgu, Kijowie, Odessie (m.in. w 1905, 1906, 1909). W 1906 występowała też gościnnie w Łodzi, Wilnie, w 1908 w warsz. t. Bagatela, w 1909 w ros. operetce w Wilnie. Mimo wielkiej popularności pozycja jej została zachwiana przez zaangażowanie do operetki warsz. Lucyny Messal, która przewyższała K. pod względem aktorskim. Toteż w 1910 opuściła warsz. T. Nowości i przeniosła się na stałe do Rosji, gdzie występowała w t. Cristal Palace w Petersburgu, a także gościnnie w Moskwie, Kijowie, Odessie, Charkowie. W Rosji osiągała ogromne sukcesy i duże zarobki; śpiewała w języku pol., ros., włos. i franc.; nagrywała tutaj płyty. W 1913 (od maja) występowała w Londynie. Do Warszawy przyjeżdżała sporadycznie, na występy w operze, operetce i na koncerty, m.in. w 1914 na koncercie w Filharmonii śpiewała pieśni F. Chopina i S. Niewiadomskiego, a w maju 1915 wystąpiła w T. Wielkim w partii Gildy („Rigoletto"). W 1918 powróciła do Warszawy. Chciała tu założyć własny t. operetkowy, ale plan ten nie powiódł się i w 1919-21 występowała w T. Nowości. Od 25 V 1921 do marca 1922 finansowała operetkowy T. Wodewil w Warszawie pod dyr. J. Boczkowskiego. Tu także śpiewała, m.in. w „Wesołej wdówce” i „Damie w gronostajach”. W następnych latach występowała prawie wyłącznie gościnnie, nie wiążąc się dłużej z żadną sceną. W 1922 odwiedziła Lwów (maj), Poznań, Toruń, Bydgoszcz, Lublin, Łódź (listopad) i Rygę, w 1923 śpiewała w operetce w Bukareszcie (marzec, kwiecień), od 27 IV tego roku występowała w T. Nowym w Warszawie w partii Rozalindy („Zemsta nietoperza"), od czerwca w Wilnie, m.in. w partii Nory („Kapłanka ognia"), a w sierpniu na koncercie w Ciechocinku. W 1924-25 występowała w T. Wielkim w Wilnie. W lutym 1925 wyjechała do Nicei, gdzie śpiewała w miejscowej operetce, a następnie powróciła do Wilna i występowała tam od kwietnia do lipca tego roku w T. Wielkim i T. Letnim. Wtedy też zamierzała objąć dyrekcję opery i operetki w „Lutni” w Wilnie, ale nie uzyskała koncesji. W 1925 występowała jeszcze w Poznaniu, Bydgoszczy i Grudziądzu, od lutego 1926 w T. Niewiarowskiej w Warszawie, m.in. śpiewając partie Mimozy („Gejsza") i Zoriki („Cygańska miłość"), następnie w lecie we Włocławku i Bydgoszczy, a od października 1926 ponownie w T. Niewiarowskiej w partii tyt. w Księżniczce Ilicy”. W 1927 występowała w Toruniu i Lwowie, w 1928 znowu we Lwowie. W ostatnich latach życia śpiewała również na wielu koncertach w Warszawie, m.in. w gmachu cyrku. Jej głos, piękny sopran, o dużym rejestrze, wspaniałej barwie, czystości, sile i nośności, przy tym znakomicie wyszkolony, a także duży wdzięk osobisty, sprawiły, że stała się jedną z najsławniejszych pol. śpiewaczek operetkowych i ulubienicą publiczności warsz., która ochrzciła artystkę mianem „słowika warszawskiego”. Na scenie (a także i w życiu prywatnym) była zawsze niesłychanie elegancka, toteż stała się dyktatorką mody; słynna była jej kolekcja brylantów. Komponowano dla niej liczne piosenki, jako wstawki do operetek, w których występowała. Umiała pięknie gwizdać i często popisywała się tym w operetkach, sama akompaniując sobie na fortepianie, co było zawsze entuzjastycznie przyjmowane przez publiczność. W późniejszych latach korpulentna, unikała tańczenia na scenie, wykonując tylko walce. Była członkiem zasłużonym ZASP. Mężem jej był Bolesław Wielogłowski.
Ś.P.
WIKTORJA KAWECKA
WIELOGŁOWSKA
ARTYSTKA SCEN POLSKICH
UR. 3.III.1875 R.
ZM. 22.I.1929 R.
Wiktoria Kawecka
(ID: psb.11191.1)
Wincenty Wiktor Leopold Kawecki
człowiek teatru
?1838-1875/
