W stopniach ° wyrażona liczba ogniw w łańcuchu, w którym każda następna osoba jest dzieckiem, rodzicem lub małżonkiem poprzedniej; wersja pełna (przy opłaconym abonamenice) pokazuje wykres powiązania; w wersji darmowej kliknięcie prowadzi do strony o danej osobie.
- STRASZYŃSKI Wacław (1894-1982) inżynier komunikacji, konstruktor mostów i budowli żelbetowych 2°
- SKRZESZEWSKI Stanisław Antoni (1901-1978) pedagog, działacz polityczny, minister w PRL 2°
- SKRZESZEWSKA Bronisława (1898-1973) działaczka polityczna, archiwista 3°
- SPRUDIN Sergiusz (1913-1996) operator i reżyser filmów dokumentalnych 4°
- JONIEC Józef (1900-1956) kapelan wojskowy 5°
- DONIMIRSKI Brochwicz Edward (1844-1907) ziemianin, wydawca 5°
- RYŚ Stefan (1906-1975) urzędnik, porucznik AK 5°
- SZENIRER Sara (1883-1935) założycielka żeńskiego szkolnictwa żydowskiego Beit Jakow 6°
- DONIMIRSKI Brochwicz Teodor (1809-1884) rolnik, działacz społeczny 6°
- SIKORSKI Stanisław (1855-1929) ziemianin, poseł 6°
- ŁYSKOWSKI Ignacy (1820-1886) działacz narodowy, oświatowy i gospodarczy, poseł 7°
- RADECKI Wacław (1887-1953) lekarz, psycholog, działacz polonijny 7°
- LUBOMIRSKI Franciszek Ksawery (1747-1819) starosta sieciechowski, generał 7°
- DONIMIRSKI Brochwicz Antoni (1846-1912) publicysta, polityk 7°
- MIKULSKI Antoni Feliks (1872-1925) profesor pediatrii w Wilnie 7°
- STABLEWSKI Stefan Florian (1895-1985) rotmistrz dyplomowany Wojska Polskiego, publicysta, działacz konserwatywny 8°
- NIŻYŃSKI Marian Ludwik (1910-1943) poeta, dramaturg, malarz, grafik 8°
- GARCZYŃSKI Stefan (1883-1923) lekarz 8°
- RUTKOWSKI Walerian (1837-1897) ziemianin, publicysta, działacz narodowy, redaktor 8°
- MIECZKOWSKI Władysław (1877-1959) adwokat, bankowiec, działacz SN 8°
Uwagi
„Słownik biograficzny teatru polskiego 1900-1980”, t. II, PWN Warszawa 1994: STRASZYŃSKI Olgierd Marian (29 XI 1903 Mariupol na Ukrainie - 12 I 1971 Warszawa), dyrygent, kierownik muz. teatruBył synem Stanisława S., inżyniera dróg i mostów, i Anieli z Aleksandrowiczów, pianistki i śpiewaczki, wnukiem Witolda Aleksandrowicza (zob. t. 1), ojcem dyrygenta Andrzeja Straszyńskiego, mężem Wandy z domu Ryś (ślub 22 IX 1935 w Nowym Sączu). W dzieciństwie uczył się grać na skrzypcach, potem wstąpił do szkoły muz. K. i M. Sławicz-Regameyów w Kijowie. W 1914-16 występował na koncertach jako młodociany solista. W 1920 przyjechał do Warszawy; w 1923 ukończył Gimn. im. Mickiewicza i wstąpił do konserwatorium, gdzie studiował teorię i dyrygenturę (u G. Fitelberga i A. Dołżyckiego), dokształcając się prywatnie u E. Młynarskiego oraz w Wiedniu (1927), Berlinie i Paryżu (1929). W 1930 uzyskał dyplom i debiutował jako dyrygent w Filharmonii Warszawskiej. W 1935 został jednym z czterech dyrygentów Wielkiej Orkiestry PR pod kier. G. Fitelberga. Debiutował jako dyrygent operowy 30 V 1935 w warsz. T. na Wyspie w Łazienkach, prowadził wtedy przedstawienie „Verbum nobile”. Do wybuchu wojny występował w różnych miastach kraju, dyrygując orkiestrami symfonicznymi na estradach koncertowych i w radiu. W czasie okupacji niem. działał w konspiracji, kolportował tajną gazetę „Polska żyje”, ratował zbiory biblioteki muz. WTM, organizował tajne koncerty z nagraniami płytowymi, kierował (wespół z B. Rutkowskim) komórką muz. „Roju” - działu Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK. Prowadził koncerty na rzecz RGO w gmachu konserwatorium przy Okólniku. Po wybuchu powstania warsz., objął i prowadził do kapitulacji kierownictwo muz. radiostacji powstańczej „Błyskawica”. Wywieziony do Niemiec, do fabryki Kruppa w Essen, uciekł i przedostał się do Nowego Sącza. Był tam od stycznia do września 1945; z przebywającą tu grupą muzyków uchodźców i amatorów utworzył orkiestrę dętą i symfoniczną (przy PPS i Warsztatach Kolejowych), dawał na rynku koncerty także z udziałem solistów i aktorów (m.in. w kwietniu i czerwcu). Po powrocie do Warszawy skompletował orkiestrę i 4 XII 1945 poprowadził pierwszą powojenną prem. operową Sceny Muzyczno-Operowej Miejskich T. Dramatycznych: „Verbum nobile” i „Pajace”. „Pochwały należą się w równej mierze panu Olgierdowi Straszyńskiemu, wytrawnemu i czujnemu dyrygentowi. Szczuplejsza, aniżeśmy nawykli, orkiestra brzmiała pod jego batutą soczyście, w rolach instrumentowych nieskazitelnie. Lirycznej uwertury słuchało się z przyjemnością. Też i chórów” pisał wówczas J. Kawecki. Ze sceną operową Miejskich T. Dramatycznych związany był do 1948 (w sez. 1946/47 był jej kier. muz.); sprawował kierownictwo muz. „Madame Butterfly” i „Wesołych kumoszek z Windsoru” (1946), dyrygował „Cyrulikiem sewilskim” i „Faustem” (1946), „Halką” (1947); w lipcu 1946 przygotował wieczór baletowy w choreografii P. Zajlicha („Chopiniana”, „Wesele w Ojcowie”, „Divertissement"). Jednocześnie współpracował z innymi scenami muz. Warszawy, np. w maju 1948 dyrygował prem. „Księżniczki czardasza” w T. Komedii Muzycznej. Doprowadził również do wznowienia działalności przedwojennej firmy płytowej „Odeon”, był jej dyr. (od marca 1946 do września 1947), a po upaństwowieniu, przyłączeniu do Zjednoczonych Zakładów Przemysłu Muz. i zmianie nazwy na „Muza” - kier. muz. (do 1950). Nagrał w niej kilkadziesiąt płyt z popularnym repertuarem operowym, utrwalając głosy wybitnych śpiewaków tamtego czasu. W 1946-47 kierował także Miejską Orkiestrą Symfoniczną w Warszawie; wyjechał z nią na gościnne występy do Pragi i dyrygował przedstawieniem „Madame Butterfly” (9 VIII 1947). Współpracował też z radiem, pisał piosenki do kabaretu „Kukułka”. Oskarżony w prasie, że na płytach „Muzy” nagrywa utwory szkodliwe politycznie zamiast pieśni masowych, musiał zrezygnować z wielu dotychczasowych zajęć. W sez. 1949/50 i 1951-53 był dyrygentem Pomorskiej Orkiestry Symfonicznej w Bydgoszczy, w sez. 1950/51 dyrygentem Opery w Warszawie. W 1953 pracował z zespołami muz. PR we Wrocławiu, w 1954-56 był kier. artyst. i pierwszym dyrygentem Orkiestry Symfonicznej w Lublinie i doprowadził do przemianowania jej na Filharmonię. W 1956 sprawował (krótko) kierownictwo muz. Operetki w Lublinie. W 1957-60 był kier. artyst. i pierwszym dyrygentem Orkiestry Symfonicznej w Olsztynie. W 1960 na Polach Grunwaldzkich, w rocznicę bitwy, prowadził wielki koncert plenerowy wystawiając operomontaż „Konrad Wallenrod” i poemat symfoniczny J. Maklakiewicza „Grunwald”. Od 1960 był drugim dyrygentem Orkiestry Symfonicznej w Koszalinie, a w 1961 kier. muz. i dyrygentem w T. im. Jaracza w Olsztynie. W 1962-68 był dyrygentem T. Muzycznego w Łodzi; sprawował tam kierownictwo muz. premier operetek: „Biała akacja”, „Can-Can”, „Fajerwerk”, „Domek trzech dziewcząt”. Dyrygował gościnnie orkiestrami filharmonicznymi i radiowymi w Poznaniu, Krakowie, Wrocławiu, Lublinie, Łodzi, Koszalinie, Katowicach. W 1968 przeszedł na emeryturę; założył wtedy i prowadził w Warszawie Zespół Instrumentalny Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów. Zmarł nagle podczas prowadzenia próby z tym zespołem. W 1970 ukazał się wybór pieśni żołnierskich w jego opracowaniu pt. „Niech wiatr ją poniesie....” Cechowała go doskonała znajomość partytur utworów, którymi dyrygował, jak też zdolność nawiązywania i utrzymywania kontaktu z orkiestrą, dyrygował z temperamentem i ekspresją ruchów. Najczęściej i najlepiej wykonywał dzieła kompozytorów pol. (np. w Bydgoszczy w 1952 i Lublinie w 1954 zaprezentował pierwsze estradowe wykonania „Harnasiów") oraz rosyjskich. Był czynnym organizatorem życia muzycznego.
„Słownik biograficzny teatru polskiego” t. 2: teatr.20269.1
Epitafium na cm. Powązkowskim: OLGIERD STRASZYŃSKI ARTYSTA MUZYK - DYRYGENT 1903 + 1971
Polski Słownik Biograficzny t. 44 str. 260: psb.32305.1
Powstańcze Biogramy: http://www.1944.pl/historia/powstancze-biogramy/Olgierd_Straszynski
źródła:
- pogrzeb: Urz. M. st.W-wy http://cmentarze.um.warszawa.pl/pomnik.aspx?pom_id=58763
|
|