„Słownik biograficzny teatru polskiego 1900-1980”, t. II, PWN Warszawa 1994:
DARDZIŃSKI Bronisław (30 XII 1901 Petersburg - 13 V 1971 Warszawa), aktorBył synem Aleksandra D. i Pauliny z domu Maczernis. Uczył się w Petersburgu, gdzie ukończył gimn. i szkołę realną Pol. Macierzy Szkolnej. Po przyjeździe do kraju, w 1921 w Warszawie krótko uczęszczał na Kursy Wokalno-Dram. H. J. Hryniewieckiej, a od 1924 był słuchaczem Oddziału Dram. przy Państw. Konserwatorium Muz., który ukończył w 1926. W sez. 1926/27 zaczął występować w Warszawie w T. im. Fredry, gdzie grał m.in. Janka („Chata za wsią” J.K. Galasiewicza i Z. Mellerowej). Od marca 1927 oraz w sez. 1927/28 i 1928/29 występował w Częstochowie w T. Rozmaitości (nast. pn. T. Miejski Rozmaitości), a latem 1928 z zespołem częstochowskim w Kaliszu. W sez. 1929/30 grał w T. Polskim w Katowicach, m.in. Stacha („Złota Czaszka"), Liapkina-Tiapkina („Rewizor"), Natana („Sędziowie"); nast. był w zespole objazdowym K.
Adwentowicza. W 1930-31 występował w T. Jaskółka w Warszawie, m.in. w roli Frania („Szczęście Frania"). W lutym i marcu 1932 należał do zespołu T. Polskiego w Gdyni pod dyr. S. Czapelskiego i z teatrem tym był m.in. w Gdańsku (grał Andersona - „Roxy"), a od kwietnia t.r. i w sez. 1932/33 do zespołu warsz. T. Narodowego, gdzie grał m.in. Staszka („Wesele"). W sez. 1933/34 i 1934/35 w zespole T. Miejskiego w Łodzi grał duże role: Stefka Lebarmecide'a („Stefek"), Dziada („Sędziowie"), Raskolnikowa („Zbrodnia i kara"), Sielskiego („W małym domku"); w lipcu 1934 występował w łódź. T. Letnim. Po powrocie do Warszawy od jesieni 1935 występował w T. Malickiej, od stycznia 1936 w T. Kameralnym w Maturze, od czerwca t.r. znowu w T. Malickiej w roli Praeda („Profesja pani Warren"). Od czerwca 1937 i w sez. 1937/38 ponownie był w T. Kameralnym, grał m.in. Bartnickiego („Żabusia"). W marcu 1936 oraz w kwietniu i maju 1937 brał udział w przedstawieniach Warsztatu Teatr. PIST-u; grał m.in. Pana Achillesa („Cud św. Antoniego"). Od 1936 występował b. często jako aktor i lektor w słuchowiskach i audycjach rozgłośni warsz. PR, a od 1938 poświęcił się wyłącznie pracy radiowej jako aktor, lektor i reżyser. Przed samym wybuchem II wojny świat. został zaangażowany do T. Ateneum, do przedstawienia „Żeglarza”, ale wkrótce próby zostały przez wojnę przerwane. We wrześniu 1939 brał udział w audycjach radiowych nadawanych dla warsz. frontu oraz w koncertach organizowanych w szpitalach żołnierskich. W okresie okupacji niem. w teatrze nie występował. Był organizatorem akcji samopomocy koleżeńskiej dla aktorów, m.in. od października 1939 zorganizował i prowadził w Warszawie z ramienia ZASP-u tanią kuchnię (przetrwała do powstania). W marcu 1941 w związku ze sprawą I.
Syma został aresztowany i od 6 IV t.r. wywieziony wraz z S.
Jaraczem i L.
Schillerem do Oświęcimia; występował tu w monologach przed więźniami. Po wyjściu z obozu pracował jako goniec w Dyrekcji Kolei, później prowadził kolonie dla dzieci kolejarzy pol. w Świdrze. W 1942-43 występował w tajnym t. Szopka, zorganizowanym przez J. Strachockiego dla dzieci Grochowa. Po powstaniu warsz. przebywał w Kielcach, skąd został wezwany do Lublina, gdzie powierzono mu reaktywowanie i zorganizowanie działu teatr. PR. W okresie od 5 II 1945 do 1 IX 1948 i 15 VII 1949-31 I 1950 był głównym reżyserem, a od 1 I 1947 do 1948 także kier. Teatru PR w Warszawie. W 1951 dorywczo występował w warsz. Operze w roli Wojciecha Bogusławskiego w „Hrabinie” (insc. L. Schillera). W sez. 1951/52 grat w T. Nowej Warszawy, 1952/53 krótko w T. Polskim, 1953/54 i do końca 1954 znowu w T. Nowej Warszawy, od 1 I 1955 do 30 VI 1957 w T. Domu Wojska Pol., w sez. 1959/60 w T. Polskim, 1960/61-1970/71 w T. Ateneum. Od 1 I 1970 był na emeryturze, ale jeszcze później dogrywał. Równocześnie występował i reżyserował w radiu. Był b. zasłużony dla Teatru PR; pozostawił duży dorobek reżyserski w dziedzinie słuchowisk i audycji lit. (ponad dwieście nagrań); po wojnie reżyserował m.in. „Zwycięstwo Sokratesa” (sam wykonywał główną rolę), „Graczy”, „Martwe dusze”, oraz popularną powieść radiową „W Jezioranach”. Byt aktorem zdolnym i inteligentnym. Przed II wojną świat. wybijał się w rolach wymagających pogłębienia psychiki bohatera, często w sztukach o problematyce współczesnej; po wojnie niewykorzystany, grywał już tylko niewielkie role, z których ważniejsze to: Pustelnik („Balladyna”, 1954), Żyd („Wesele”, 1955), Malotka („Samotność”, 1956), Charley („Śmierć komiwojażera”, 1960), William Howard („Ustępliwy kochanek”, 1961), Agamemnon („Krucjata”, 1962), Stolarz („Andorra”, 1962), Don Christoval („Martwa królowa”, 1964), Riabcow („Zmierzch”, 1967). W okresie międzywojennym i po wojnie grał w kilkunastu filmach; byt dobrym wykonawcą ról drugoplanowych i epizodów. Był wieloletnim, zasłużonym działaczem ZASP-u, cieszącym się wśród kolegów autorytetem, m.in. członkiem Zarządu Głównego (1939) i jego wiceprezesem (1945).
Ś.P.
BRONISŁAW DARDZIŃSKI
AKTOR I REŻYSER
ŻYŁ LAT 70 ZM. 13.V.1971
Bronisław Dardziński
(ID: teatr.15384.1)
