Zofia Billauer (ID: teatr.15553.1)

Uwagi

• „Słownik biograficzny teatru polskiego 1900-1980”, t. II, PWN Warszawa 1994:

  WĘGIERKOWA Zofia, z Billauerów (3 VII 1893 Warszawa - 23 XI 1975 Warszawa), scenograf
  Była córką Michała Billauera, snycerza, i Eleonory Aleksandry z Goldbergów, krawcowej, siostrą => Karola Borowskiego, żoną Aleksandra Węgierki (zob. t. 1). Studiowała malarstwo w warsz. Szkole Sztuk Pięknych (1909-11). W 1911 wyjechała do Paryża, gdzie studiowała malarstwo, zrobiła także specjalizację w zakresie krawiectwa i kompozycji kostiumów; tam też poznała historię kostiumów, tkanin i meblarstwa. Po powrocie do Warszawy w 1912 założyła pracownię artyst. strojów damskich pn. L'Art et la Mode, którą prowadziła z dużymi powodzeniem do 1920. Uprawiała malarstwo. Poślubiła 15 I 1915 A. Węgierkę; pod jego kier. w 1921 zaczęła pracę teatr. w T. Bagatela w Krakowie, gdzie (jak podawała) debiutowała jako scenograf przedstawieniem „Świt, dzień i noc”. W 1923 wróciła wraz z mężem do Warszawy i razem z nim zaangażowała się do T. Polskiego. Autorstwo projektów! W. umieszczano na afiszach od 1931. Do 1939 pracowała jako scenograf w T. Polskim i Małym. W 1931-32 była ponadto „zarządzającą stroną kostiumową” w T. Miejskich w Łodzi pod dyr. K. Borowskiego. Projektowała też dla innych t. warsz.: Ateneum, Kameralnego, Jaskółka, a w 1934-36 Na-rodowego, Nowego i Letniego i kierowała działem kostiumowym TKKT. W czasie II wojny świat. była zmuszona ukrywać się. Pracowała jako krawcowa pod przybranym nazwiskiem. Przebywała w Skolimowie, Żabieńcu, Warszawie, Kielcach i Lublinie. W 1945 i do końca sez. 1945/46 w T. Miejskim w Lublinie projektowała scenografię dwunastu premier. Od października 1946 pracowała w T. Polskim w Warszawie; ostatnią w tym teatrze prem. z jej dek. i kostiumami byli „Kuglarze” na scenie Kameralnej (2 VII 1960). Do przejścia na emeryturę w 1968 była w T. Polskim kier. artyst. pracowni kostiumów, a nast. do 1973 konsultantem tego teatru do spraw kostiumów. Gościnnie współpracowała z innymi teatrami w Warszawie: Rozmaitości (1948), Powszechnym (1948-55), Operą (1952), Nowej Warszawy (1953), Ziemi Mazowieckiej (1961), a także z T. Powszechnym w Łodzi (1950), T. Dramatycznymi w Częstochowie (1951), T. im. Węgierki w Białymstoku (1955) i T. im. Solskiego w Tarnowie (1961). W 1951-68 na Wydz. Scenografii warsz. ASP prowadziła zajęcia z techniki realizacji kostiumu teatralnego. Była członkiem zasłużonym SPATiF-ZASP.
  Należała do grupy dekoratorów-eklektyków. Specjalizowała się w projektowaniu kostiumów (przed wojną najczęściej współpracowała z S. Śliwińskim jako autorem dek.), miała dużą umiejętność ich wykonania od strony krawieckiej i stosowania różnych materiałów. „Kostiumy Węgierkowej są niemal rekonstrukcją autentyczną dawnych strojów i do niektórych sztuk - o charakterze realistycznym - nadają się doskonale”. „Umie dostosować się do różnych stylów, a kolorystyka jej jest raczej spokojna, nie agresywna”. „Swymi kostiumami nie inscenizuje sztuki, raczej zadowala się dobrym, korzystnym ubraniem aktora, w czym jej fachowa wiedza i smak artystyczny rzadko kiedy zawodzą” (Z. Strzelecki). Ważniejsze prace przed wojną, to kostiumy do przedstawień: „Elżbieta królowa Anglii” (1931), „Matołek z wysp nieoczekiwanych” (1935), „Sułkowski”, „Wesele Figara”, „Lato w Nohant” (1936), „Noc listopadowa” (1938). Projektowała także, choć rzadziej, dekoracje. Wysoko oceniono jej scenografię do „Intrygi i miłości” (1934), o której Z. Norblin-Chrzanowska pisała: „Salon lady Milford, biały z cierpko-niebieskimi draperiami, skomponowany był jako tło dla cudownych strojów"; „Plama barwnych, fantastycznych kwiatów w wazonie łączyła jasne tło sali z łososiowym odcieniem strojów w harmonię, za którą słusznie dekoratorka otrzymała burzliwe oklaski przy podniesieniu kurtyny”. Projektowała też dek. m.in. do „Poskromienia złośnicy” (1935), „Tessy” (1936), „Cezara i człowieka” (1937) i „Subretki” (1938) - „dekoracje Węgierkowej miały wszystkie cechy tych teatralnych salonów, które nic nie mówią o mieszkańcach”, „stanowią czysty komunał od kilku lat panoszący się na scenach warszawskich” (B. Korzeniewski). Do ważniejszych jej prac powojennych należą projekty do następujących przedstawień: „Penelopa” (1946) - „dekoracje efektowne malarsko, choć w plenerze nieco przesłodzone” (E. Csató), „Wilki i owce” (1947), „Wrogowie” (1949), „Intryga i miłość” (1951), „Lalka” (1952), „Lato w Nohant” (1956).
  
  „Słownik biograficzny teatru polskiego” t. 1: teatr.18612.4
  „Słownik biograficzny teatru polskiego” t. 2: teatr.15553.1

• Mapa grobów rodzinnych
  
  
• Kalendarzyk Rodzinny tej osoby
  
  
• Przodkowie - Drzewo ("64")
  
  
• Poprzedni brat lub siostra
  
  
• Związek z M.J. Minakowskim