„Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965”, t. I, PWN Warszawa 1973:
BIELSKA Józefa, właśc. J. Gwiszcz, Gwiżdż (22 IV 1882 Lwów - 10 V 1964 Skolimów), śpiewaczka, aktorkaByła córką Marcina i Tekli Gwiszczów (Gwiżdżów). Uczyła się śpiewu w konserwatorium lwowskim. W 1898-1901 pod nazwiskiem panieńskim występowała w t. lwow.; była chórzystką i grała niewielkie role jak np. Teresa („One"). W 1903-05, już pod pseud. Bielska, występowała w zespole J. Myszkowskiego m.in. w Ciechocinku, Lublinie, a także w warsz. t. ogr. Renaissance; śpiewała w tym czasie duże partie w operach, jak np. Małgorzata („Faust"), Hanna („Straszny dwór"), a przede wszystkim występowała w operetkach. 6 IV 1905 wystąpiła w t. w Filharmonii w Warszawie, a 20 VII tego roku debiutowała w WTR w partii Rozalindy („Zemsta nietoperza") i została zaangażowana do zespołu operetki, w którym pozostała do 1915. Podczas I wojny świat. przebywała w Rosji i wraz z Wincentym Rapackim (synem), z którym była przez wiele lat związana, występowała w operetkach i wodewilach pol., m.in. w Moskwie (1916), Kijowie (1917), Petersburgu i Charkowie. W 1918 wróciła do Warszawy i do 1920 należała do zespołu t. Czarny Kot. W 1920 występowała w t. Miraż, w 1921 w operetkach w T. Nowym, w 1922-24 w T. Nowości. W 1924 była na występach gościnnych w Toruniu i zapewne wkrótce opuściła scenę. Od 1946 mieszkała w Schronisku Artystów Weteranów Scen Polskich w Skolimowie.
Wg L. Sempolińskiego była to „wodewilistka obdarzona pięknym głosem i takimiż warunkami, pełna kobiecości”. Szczególne sukcesy odnosiła w partii tyt. w „Krysi leśniczance";,grała z tą rozbrajającą naiwnością, która serdecznie bawiła” (L. Sempoliński). Śpiewała też m.in. takie partie jak: Księżniczka („Kochany Augustynek"), Eurydyka („Orfeusz w piekle"), Mimoza („Gejsza"), Adela („Życie paryskie"), Halina („Polska krew"). Ponadto często występowała w modnych wówczas jednoaktowych wodewilach i farsach. Grała też w kilku filmach pol., jak np. „Skandal przy ulicy Szopena”, „Kosz primadonny”.
Józefa «Bielska» Gwiżdż
(ID: teatr.15603.1)
