„Słownik biograficzny teatru polskiego 1900-1980”, t. II, PWN Warszawa 1994:
LOTAR Eugeniusz Stanisław właśc. E.S. Kowalik (22 VIII 1912 Kraków - 28 V 1980 Gdańsk), aktorBył synem Izydora Kowalika, piekarza, i Józefy z Bartosików. W 1936 uzyskał dyplom śpiewu solowego w Instytucie Muz. prowadzonym przez W. Billiga w Krakowie. Wg własnej relacji w 1932 występował w t. objazdowym, w 1936-38 dorywczo w t. rewiowych w Warszawie, a w 1939 brał udział w przedstawieniach „Nasze miasto” i „Samuel Zborowski” F. Goetla w T. Narodowym w Warszawie. Uczył się w tym czasie gry scen. u Jerzego Rolanda. Podczas okupacji niem. pracował w Krakowie jako motorniczy tramwajowy, a od 1942 - jako buchalter. Sporadycznie śpiewał w kawiarniach. Od marca 1945 do końca sez. 1946/47 był w zespole aktorskim T. Śląskiego w Katowicach, w sez. 1947/48 - T. im. Żeromskiego w Kielcach. W 1948 zdał eksternistyczny egzamin aktorski. W sez. 1948/49 występował na opolskiej scenie T. Śląsko-Dąbrowskich, w sez. następnych (do listopada 1953) w T. Dramatycznych w Częstochowie, w 1953-55 w T. Powszechnym w Łodzi, w sez. 1955/56 w T. Ziemi Pomorskiej w Bydgoszczy, w 1956/57-1958/59 w T. im. Węgierki w Białymstoku. Od sez. 1959/60 związał się z T. Wybrzeże w Gdańsku, w którym grał do przejścia na emeryturę we wrześniu 1977, z przerwą w sez. 1970/71-1971/72, kiedy był aktorem T. Ziemi Pomorskiej w Grudziądzu. Grał m.in. Tyreusza („Obrona Ksantypy"), Michała („Nowy Don Kiszot"), gdzie jego gierki w sukni kobiecej ujmowały gracją i komediowym zacięciem” (W. Lubecki), Kalba („Intryga i miłość") - tu wg T. Kwaśniewskiego „umiejętnie stworzył sylwetkę dworskiego i zmanierowanego półgłupka”, Arysta („Fircyk w zalotach"), Koczkariowa („Ożenek"), Kostryna („Balladyna"), Czepca i Księdza („Wesele"), Bartola („Wesele Figara"), Stockdale'a („Psie czasy, sierżancie"), gdzie wg M. Szczepkowskiej „stworzył uroczą sylwetkę tylko pozornie groźnego, a przecież czułego i naiwnego prostaczka”, Kaleba („Świerszcz za kominem"), Przewoźnika („Most") i rolę tyt. w „Panu Twar-dowskim” I. Szczepańskiej.
Eugeniusz Stanisław Kowalik
(ID: teatr.15739.1)
