Helena Płanecki (ID: teatr.17323.1)

Uwagi

• „Słownik biograficzny teatru polskiego 1900-1980”, t. II, PWN Warszawa 1994:

  TAŃSKA Helena, z Płaneckich, zamężna Śmietańska, pseud. Połaniecka (20 V 1897 Częstochowa - 1 XII 1976 Skolimów k. Warszawy), aktorka
  Była córką Andrzeja Płaneckiego, maszynisty kolejowego, i Anny Franciszki z Gnatów, żoną Romana Tańskiego właśc. Śmietańskiego (zob. t. 1). Uczyła się na pensji J. Chojnackiej w Częstochowie, brała też lekcje śpiewu i gry na fortepianie. Zaczęła występować w t. amat. pod kier. F. Stróżewskiego w Częstochowie; w 1917 za namową J. Otrembskiego w zaw. zespole H. Czarneckiego w Kielcach, później w Lublinie. Na jesieni 1919, pod nazwiskiem Połaniecka, należała do zespołu T. Miejskiego w Kaliszu. W 1920-21 występowała prawdopodobnie we Lwowie, w lecie 1921 (już jako T.) z zespołem Czarneckiego w Płocku i Kaliszu, w sez. 1921/22 w teatrze pod tym samym kierownictwem w Sosnowcu. W sez. 1922/23 grała w T. Miejskim w Łodzi, od sez. 1923/24 ponownie w Sosnowcu (w lecie 1924 z tym zespołem, chwalona przez prasę, w Ciechocinku), a w sez. 1924/25 w T. Polskim w Katowicach, gdzie grała jeszcze na wiosnę 1926. W sez. 1926/27 występowała w warsz. T. Zjednoczonych. W 1927 należała do objazdowego zespołu K. Adwentowicza, występującego (także pn. T. Premier) od stycznia do kwietnia i w sierpniu na trasie od Kalisza przez Kielce, Płock i Częstochowę do Stanisławowa. W kwietniu 1927, a być może i w sez. 1927/28, występowała w T. Miejskim w Grudziądzu, w sez. 1928/29 w T. Miejskim w Lublinie, 1929/30 w T. Rozmaitości w Częstochowie, 1930/31-1932/33 i 1937/38 w T. Miejskim w Sosnowcu. W sez. 1933/34 i 1934/35 grała w objazdowym T. Wojewódzkim w Grodnie i Białymstoku, do końca 1935 w T. Nowym w Kaliszu, w 1936 i do końca sez. 1936/37 oraz w sez. 1938/39 w T. Miejskim w Częstochowie. Wybuch II wojny świat. zastał ją w Stanisławowie, gdzie miała podpisany kontrakt na sez. 1939/40. W 1941 wróciła do Częstochowy. W 1945 należała tu do pierwszego zespołu organizującego powojenne życie teatr. i była aktorką T. Miejskich (nast. pn. T. Dramatyczne i od 1957 T. im. Mickiewicza) do końca 1962, kiedy przeszła na emeryturę. W tym teatrze w roli Petroneli („Mąż z grzeczności") obchodziła 14 VI 1947 jubileusz trzydziestolecia pracy artyst., a 25 X 1958 w roli Wdowy Poli („Wspólne mieszkanie") jubileusz czterdziestolecia. Ostatnią jej rolą była Gzymsikowa w „Romansie z wodewilu” (prem. 31 XII 1961). Od 1958 zaczęła tracić słuch; od 1963 mieszkała w Schronisku Artystów Weteranów Scen Pol. w Skolimowie. Przed wojną grała takie role, jak: Lusia („Murzyn"), Doktor Faustyna Córuś („R.H. Inżynier") w Łodzi, Gina („Nauczycielka"), Berta („Ojciec") w Katowicach i w zespole K. Adwentowicza; Glanzowa („Małka Szwarcenkopf") w Lublinie; tyt. w „Pannie Flute” - „miała okazję do ukazania swej siły komicznej” - pisał K. Ćwierk, Maciejowa („Królowa przedmieścia"), Służąca („Małżeństwo"), Michasiowa („Panna Maliczewska") w Sosnowcu; Edyta („Hiszpańska mucha") w Kaliszu, Betty („Woźny i minister") w Częstochowie. Po wojnie popularna i lubiana przez publiczność częstochowską, grała najczęściej role i epizody charakterystyczno-komediowe takie, jak: Banasiewiczowa („Pensjonat we dworze"), Magierowa („Sublokatorka"), Maria („Król włóczęgów"), Dyndalska („Damy i huzary"), Tadrachowa („Moralność pani Dulskiej"), Krężlowa („Dwa tygodnie w „Raju"), Melania („Jegor Bułyczow i inni").
  
  „Słownik biograficzny teatru polskiego” t. 1: teatr.63243.2
  „Słownik biograficzny teatru polskiego” t. 2: teatr.17323.1

• Mapa grobów rodzinnych
  
  
• Kalendarzyk Rodzinny tej osoby
  
  
• Przodkowie - Drzewo ("64")
  
  
  
  
• Związek z M.J. Minakowskim