„Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965”, t. I, PWN Warszawa 1973:
ZDZITOWIECKI Witold (22 X 1896 Łomża - 15 IX 1960 Gliwice), aktor, śpiewak, reżyserBył synem Zygmunta Z. i Wandy z Trzaska-Niemirowskich. Uczył się w gimn., następnie w szkole muz. i na kursach dram. J. Hryniewieckiej w Warszawie. W czasie I wojny świat. przez pewien okres przebywał w Moskwie, gdzie w 1916 debiutował (prawdopodobnie w T. Polskim). Po powrocie do Warszawy w 1918 występował w t. Sfinks, w sez. 1918/19 w t. Czarny Kot, latem 1919 w małym zespole śpiewaków i tancerzy na prowincji, m.in. w Piotrkowie i Częstochowie, w sez. 1919/20 w T. Dramatycznym w Warszawie, m.in. w rolach Joasa („Sędziowie"), Zbyszka („Moralność pani Dulskiej"); wtedy także zaczął reżyserować; w lecie 1920 grał znowu w zespole objazdowym na prowincji, m.in. w Kutnie, Łowiczu, Skierniewicach, Włocławku, Płocku, Łodzi, Lublinie, Siedlcach. W 1920-24 występował w T. Rozmaitości i T. Reduta w Warszawie; grał w tym okresie takie role jak: Pierrot („Papierowy kochanek"), On („Przechodzień"), Czupurek („Czupurek, czyli Renesans podwórka"), Tyran („Tragedia Eumenesa"). W 1923 występował również w warsz. kabarecie „Stańczyk”, a w maju tego roku gościnnie w T. Nowości. W 1924-26 należał do zespołu T. Miejskiego w Toruniu; występował tu początkowo w repertuarze dram., a później gł. w operetkach; był też reżyserem i kierownikiem lit. działu operetkowego. W sierpniu 1926 gościnnie występował we Włocławku. W sez. 1926/27 (do marca 1927) pełnił funkcję kierownika artyst. estradowego t. Eldorado w Warszawie (wystawiał tu także operetki). W 1927-29 i 1930-32 znowu pracował w T. Miejskim w Toruniu (był aktorem, reżyserował też operetki i komedie muz.), w 1930-32 ponadto okresowo pracował w t. we Włocławku; w sez. 1929/30 występował z pol. zespołem w Casino de Paris w Paryżu, w 1932 reżyserował przedstawienia operetkowe w T. Wielkim w Poznaniu. Następnie pracował w Warszawie: w 1932-34 był aktorem i reżyserem w T. 830 (w kwietniu 1934 z t. tym gościł w Gdańsku), w 1934-36 reżyserem w T. Wielkim (wystawił m.in. operetki: „Kraina uśmiechu”, „Rose-Marie”, „Kwiat Hawai”, „Baron cygański”, „Hrabia Luksemburg”, „Gejsza” oraz operę „Niema z Portici"), w 1936 (od czerwca) reżyserem w T. Operetka przy ul. Karowej, a od listopada 1936 do wybuchu II wojny świat., kierownikiem artyst. w T. 81S (reżyserował tu m.in. operetki: „Gaby”, „Wiktoria i jej huzar”, „Cnotliwa Zuzanna”, „Krysia leśniczanka”, „Roxy i jej drużyna”, „Panna wodna"). W czasie okupacji niem. podczas II wojny świat. działał w jawnych t. w Warszawie: w 1940 występował w t. Nowości (początkowo t. Skala), a od 14 IX 1941 do 2 VI 1944 w t. Maska, gdzie był kierownikiem artyst., reżyserem, aktorem i autorem tekstów wielu komedii muz., gł. przeróbek. Reżyserował też dorywczo w innych t. jawnych: w 1943 w t. Miniatury, w 1944 w t. Melodia. Szczególna aktywność Z. spowodowała, że 13 V 1944 na scenie t. Maska w czasie pokazowej próby generalnej na rozkaz Kierownictwa Walki Podziemnej wymierzono mu karę ogolenia głowy za działalność „ubliżającą godności obywatelskiej i artystycznej aktorów polskich” (jak głosił wyrok). Od czerwca 1944, po likwidacji t. Maska, reżyserował w T. Nowym, a od listopada tego roku w krakowskim T. Powszechnym. Po zakończeniu II wojny świat. pracował jako reżyser najpierw w Krakowie, następnie w Warszawie w T. Komedii Muzycznej (1948), w Łodzi w T. Lutnia (1948-50) i w T. Małym (1952). W 1953-54 i 1958-60 był reżyserem w Operetce Śląskiej w Gliwicach; reżyserował również dorywczo w Lublinie, Szczecinie, Poznaniu, Wrocławiu.
Dzięki dobrym warunkom zewnętrznym, urokowi osobistemu, przyjemnemu głosowi tenorowemu, muzykalności i zdolnościom tanecznym, zyskał powodzenie i popularność w rolach amantów w operetkach. Jego ważniejsze role: Hrabia Daniło („Wesoła wdówka"), Cesarz („Krysia leśniczanka"), Jaś („Słodka dziewczyna"), Tom Migles („Targ na dziewczęta"), Hr. Bolesław („Polska krew"), Charles („Królowa nocy"), Hr. Adrian Beitrame („Dama w gronostajach"), Książę Feliks („Wesele w Hollywood"). Przez wiele lat zajmował się pracą pedag.; jego uczniami byli m. in. B. Kostrzewska, L. i F. Szczepańscy, M. Wawrzkowicz, B. Artemska, E. Zakrzewska, W. Polańska.
Witold Zdzitowiecki h. wł.
(ID: teatr.17534.1)
Zaloguj się
artykuł w Nekrologii
1836-1919
