„Słownik biograficzny teatru polskiego 1900-1980”, t. II, PWN Warszawa 1994:
DEJUNOWICZ Kazimierz (4 III 1901 Siemienówka w Rosji - 18 XII 1980 Konstancin-Jeziorna k. Warszawy), aktorBył synem farmaceuty Józefa D. i Heleny z Urbanowiczów, mężem najpierw Lidii Lisieckiej (od 1931), później suflerki Wandy Marii z Sierakowskich. W 1921 przyjechał do Polski. W 1925-28 kształcił się w Oddziale Dram. przy Państw. Konserwatorium Muz. w Warszawie. Po szkole, od sez. 1928/29 został zaangażowany przez M.
Szpakiewicza do T. Ateneum; w sez. tym zagrał m.in. Bazylego („Oj młody, młody"), Antka („W noc lipcową"). Na sez. 1929/30 zaangażował się do T. na Pohulance w Wilnie pod dyr. A.
Zelwerowicza i odtąd w wil. T. Miejskich występował do 1936. W sez. 1935/36 występował gościnnie w T. Miejskim w Łodzi jako Pietia Goriemykin („Przedziwny stop"). Od sez. 1936/37 do końca 1938/39 występował w łódz. T. Miejskich i z ich zespołem w 1938 gościnnie m.in. w Bydgoszczy, Płocku, Przemyślu, Tarnowie, Stanisławowie, a w listopadzie t.r. w Gdańsku. Na sez. 1939/40 został zaangażowany do zespołu T. Narodowego w Warszawie. Po odbyciu kampanii wrześniowej znalazł się w Rumunii, a w 1940 we Francji, gdzie wiosną t.r. brał udział w koncertach i programach składanych, organizowanych przez T. Polski. Później działał w nieokupowanej części Francji; w 1940 założył wraz z J.
Budzyńskim i E.
Dziekońskim teatrzyk pol. we Voiron; nast. „przez parę lat jeździli z trupą śpiewaków i tancerzy po schroniskach, szpitalach i sanatoriach, w których leczyli się żołnierze polscy” (S. Marczak-Oborski: „Teatr czasu wojny"). Jako żołnierz formacji pol. na Zachodzie przebywał później w Anglii. W 1946 wrócił do kraju. Występował najpierw w Łodzi: w sez. 1946/47 w T. Kameralnym Domu Żołnierza, 1947/48 w T. Syrena, 1948/49 w T. Wojska Pol.; później na stałe przeniósł się do Warszawy. Od sez. 1949/50 do końca 1963/64 był aktorem T. Polskiego (tylko w sez. 1951/52 grał w T. Domu Wojska Pol.). W sez. 1964/65 występował w T. Klasycznym, 1965/66 w T. Dramatycznym. Od sez. 1966/67 do 1974/75 był znowu w T. Polskim i tu 23 XI 1973 obchodził jubileusz czterdziestopięciolecia pracy aktorskiej. Od 28 II 1975 przeszedł na emeryturę. Niekiedy jeszcze występował: od maja 1976 i w sez. 1976/77 w T. Powszechnym w roli Iwakina („Barbarzyńcy"), od stycznia 1977 w T. Polskim w roli Kamerdynera Puszkina („Maskarada” J. Iwaszkiewicza). Po wojnie wystąpił w ok. trzydziestu filmach kinowych i telewizyjnych. W Teatrze TV zagrał m.in. Protazego („Pan Tadeusz"). Zarówno przed, jak i po wojnie, współpracował też z t. radiowym. Wykładał w PWST w Łodzi (1948-49), a nast. (1949-50) w Warszawie.
Średniego wzrostu i tuszy, miał charakterystyczne rysy twarzy: wydatne, jakby zawsze lekko uśmiechnięte usta, wyrazisty łuk brwi, dość pełne policzki. Miał także charakterystyczny głos i miękki, kresowy sposób mówienia. Zgodnie z tymi warunkami, był obsadzany najczęściej w rolach charakterystycznych. Jego postaci sceniczne, przedstawiane dyskretnie, a zarazem wyraziście, były pełne ciepła i wiarygodności, ich komizm miał cechy dobroduszności, życzliwego stosunku do ludzkich wad i ułomności. Aktorstwo D. ceniono już w l. trzydziestych. Do ważniejszych ról granych przez niego w Wilnie należały: Diewiatkin („Azef”, 1933), Pierczatkin („Cudze dziecko”, 1934), Sekretarz („Ptak”, 1935), Figaro („Wesele Figara”, 1936), a w Łodzi: Malvolio („Wieczór Trzech Króli”, 1937), podobno doskonały Horodniczy („Rewizor”, 1938), Kwik („Skalmierzanki"), Kręcki („Aszantka"), Joris („Subretka”, 1939). Po wojnie, w 1948 w T. Wojska Pol. znakomicie zagrał Ojca Scholastikusa („Igraszki z diabłem"), który „w niebywałym mruczandzie klepał modlitwy” (S. Marczak-Oborski: „Życie teatr. 1944-64"). W warsz. T. Polskim upamiętnił się wieloma rolami, często niewielkimi, zawsze b. starannie opracowanymi, m.in. takimi, jak: Chudek („Wesołe kumoszki z Windsoru”, 1949), Sganarel (dublował J.
Woszczerowicza) i Pan Niedziela („Don Juan” Moliera, 1950 i 1957), Pan Rudomina („Polacy nie gęsi”, 1953), Woźny („Dwa teatry”, 1962), Peter („Urodziny Stanleya”, 1966), Tot („Strażak Tot”, 1968), Anzelm („Szkoła kobiet”, 1968), Selifan („Martwe dusze”, 1969), Iwan („Niewinni winowajcy”, 1971).
Kazimierz Dejunowicz
(ID: teatr.2162.1)
