Helena Arkawin (ID: teatr.39298.1)

Uwagi

• „Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965”, t. I, PWN Warszawa 1973:

  ARKAWIN Helena (3 II 1878 lub 1883 Płock - wrzesień 1943 Warszawa), aktorka, reżyser
  Była córką Ignacego A. i Cecylii z Segałów. Po ukończeniu gimn. oraz Klasy Dykcji i Deklamacji przy Warsz. Tow. Muzycznym (1899) debiutowała 15X11900 w T. Miejskim we Lwowie w roli tyt. w „Kseni” i na scenie tej pozostała do 1902. Dzięki pięknej dykcji, dobrym warunkom zewnętrznym i dużym zdolnościom szybko objęła odpowiedzialne role amantek i bohaterek. Występowała również jako recytatorka, m.in. w Warszawie (1900 i 1903). W 1902-11 występowała w T. Miejskim w Krakowie. W tym czasie grała wiele różnorodnych ról w repertuarze klasycznym i modernistycznym, wyróżniając się zwłaszcza w sztukach Wyspiańskiego. A. Grzymała-Siedlecki pisał: „nie wiem, czy była druga aktorka o tak prześlicznym, fletowym głosie”. „Gdyby nie pewien chłód, byłaby jedną z pierwszych sił deklamatorskich w naszych teatrach”. O wszechstronności jej talentu świadczą ówczesne role: Violetta („Kordian"), Maria („Warszawianka"), Gwinona („Lilla Weneda"), Rachel („Wesele"), Pani Rollison („Dziady"), Harfiarka („Wyzwolenie"), Nike spod Cheronei („Noc listopadowa"), Salomea („Horsztyński"), Feniksana („Książę Niezłomny"), Kordelia („Król Lear"), Aniela („Chory z urojenia"), Mańka („Pan Damazy"). W sez. 1911/12 występowała w T. Zjednoczonym w Warszawie, w sez. 1912/13 w T. Polskim w Wilnie, w sez. 1914/15 w T. Małym w Warszawie, w lutym 1915 z zespołem pod kier. A. Zelwerowicza w Petersburgu, w maju tegoż roku w warsz. T. Powszechnym, gdzie grała m.in. Szimenę („Cyd"). Od 26 II 1916 występowała w T. Praskim, uczestnicząc także w imprezach deklamatorskich, w 1917 grała w filmie „Pokój nr 17”, w 1917-19 występowała w Łodzi, 1919-25 w T. Polskim w Poznaniu, 1925-27 tamże w T. Nowym. W tym okresie coraz częściej sięgała po role charakterystyczne, jak np. Juliasiewiczowa („Moralność pani Dulskiej"). W 1927 należała do objazdowego zespbłu T. Wielkopolskiego, w maju 1928 brała udział w przedstawieniu „Golema” w sali warsz. cyrku. W 1928-31 występowała w T. Miejskim w Bydgoszczy. W sez. 1931/32 grała rolę Pani Kapulet („Romeo i Julia") w T. Polskim w Warszawie. W 1932-36 pracowała znów w T. Polskim w Poznaniu. Grała już w tym czasie rzadko, tylko role charakterystyczne, jak np. rola tyt. w „Maman do wzięcia”, pracowała natomiast jako reżyser, m.in. 17 III 1934 wystawiła „Zemstę”. Ok. 1937 przeniosła się do Warszawy i tutaj mieszkała podczas okupacji. Została zamordowana przez hitlerowców.
  
  „Słownik biograficzny teatru polskiego” t. 1: teatr.39298.1
  S. Łoza, Czy wiesz kto to jest, Warszawa 1938 - loza.73

• Mapa grobów rodzinnych
  
  
• Kalendarzyk Rodzinny tej osoby
  
  
• Przodkowie - Drzewo ("64")
  
  
  
  
• Związek z M.J. Minakowskim