„Słownik biograficzny teatru polskiego 1900-1980”, t. II, PWN Warszawa 1994:
RUTKOWSKA Julia, zamężna Wertheim (działała 1906-1916), aktorkaByła córką Antoniego R., prof. konserwatorium warszawskiego. W 1906 ukończyła Klasę Dram. przy Warsz. To w. Muz. i zapewne była wiosną t.r. z zespołem M. Gawalewicza w Petersburgu. Debiutowała 16 VII 1906 w kierowanym przez Gawalewicza warsz. T. Małym w Filharmonii w roli Berty („Trzysta dni"). Zapewne ona grała 15 i 18 IX 1906 w krak. T. Miejskim Julię w „Ożenić się nie mogę”. W 1907-11 była w zespole warsz. T. Małego, z kilkumiesięczną przerwą w sez. 1909/10; we wrześniu 1907 wraz z nim wyjechała na objazd do Lublina, Radomia, Kielc, Kalisza i Sosnowca, a w październiku do Kijowa. W 1911 występowała w Warszawie w T. Nowym, a w sez. 1915/16 ponownie w T. Małym. Z okazji debiutu napisano o niej w „Kurierze Warszawskim": „posiada bardzo dobre warunki sceniczne, ma miłą powierzchowność, dobry wzrost i rysy, estetyczne ruchy, sympatyczne obejście i ułożenie”, ale wytknięto „trochę za wiele gestów, zwłaszcza prawą ręką, trochę za wiele poruszeń główką, za dużo szczebiotu”. Grała takie role, jak: Janina („Papa"), Fransina („Mój przyjaciel Teddy"), Grace Tranfield („Klub").
Informacje z 1906-11 zostały w t. 1 „Słownika biograficznego teatru polskiego” mylnie przypisane Felicji Rutkowskiej. Możliwe też, że Julia R. działała dłużej, gdyż w dwudziestoleciu międzywojennym występowało kilka aktorek o tym nazwisku.
Julia Rutkowska
(ID: teatr.69444.1)
