„Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965”, t. I, PWN Warszawa 1973:
SARNOWSKI August Stanisław Jan, także S. Pomian-Sarnowski (8 II 1851 Międzyrzec - 21 III 1912 Grodno [?]), aktor, śpiewak, dyr. teatruBył synem dzierżawcy Stanisława S. i Lucyny z Oborskich, bratem => Kazimierza S., mężem => Katarzyny Lewkowicz (ślub ok. 1890), ojcem => Stanisławy Lubicz-Sarnowskiej. Życiorys jego jest trudny do ustalenia, ponieważ równocześnie, a często razem z nim działał jego brat. Stanisław S. rozpoczął działalność scen. prawdopodobnie w 1872 w zespole P. Ratajewicza w Piotrkowie, u którego grał także w 1873; w końcu 1873 u J. Grabińskiego w Lublinie, w 1874 u M. Krauzego w Jędrzejowie oraz u M. Krauzego i B. Kremskiego w Radomiu i Kielcach, w 1875-76 u M. Krauzego, m.in. w Częstochowie, Kielcach, Radomiu, Siedlcach, Suwałkach, Łomży, w sez. 1876/77 u J. Rybackiego, m.in. w Łomży i Siedlcach, w lecie 1877 w warsz. t. ogr. Alkazar i Alhambra, jesienią 1877 w zespole B. Kremskiego i H. Wójcickiego w Płocku, w 1878 u A. Trapszy w Piotrkowie (styczeń), u B. Kopystyńskiej w Siedlcach (luty-kwiecień), u B. Kremskiego i H. Wójcickiego w Płocku, u J. Teksla w warsz. t. ogr. Belle Vue, w sez. 1878/79 w Lublinie u A. Trapszy; w zespole A. Trapszy był też w 1880 i do czerwca 1881.
Jesienią 1881 wraz z bratem Kazimierzem S. zorganizował zespół, który występował w Łomży i Hrubieszowie, a w 1882 w Łomży, Lublinie, Suwałkach, Kaliszu (1 VII -21 IX) i Hrubieszowie. W 1884 należał do zespołu warsz. t. ogr. Eldorado. W 1885 ponownie zorganizowany został zespół pod kier. braci Sarnowskich, którzy zapewne ze względów finansowych kolejno zmieniali się na stanowisku dyr., a w pewnych okresach podpisywali afisz razem. Ustalenie kolejności tych zmian nie jest możliwe. Zespół Sarnowskich występował: w 1885 we Włocławku (lipiec) i Łowiczu, w 1886 w Zamościu (styczeń), Siedlcach (kwiecień), Łomży, Ciechocinku, Łowiczu (wrzesień), w 1887 we Włocławku (13 III-2 V), Łowiczu (kwiecień), Płocku (maj), warsz. t. ogr. Nowy Świat (czerwiec, lipiec), Siedlcach i Radomiu. W 1888 Stanisław S. z częścią zespołu występował w Ciechocinku, zaś Kazimierz S. zawarł spółkę z H. Swaryczewskim i wraz z nim prowadził zespół w Lublinie (od 23 VI do 5 X) i w Siedlcach. W 1889 obaj bracia kierowali znów zespołem w Piotrkowie (marzec, kwiecień), Tomaszowie Mazowieckim (maj), Łomży, Ciechocinku, warsz. t. ogr. Eldorado, Łowiczu (wrzesień), Radomiu (listopad), Płocku (od grudnia 1889 do kwietnia 1890), w 1890 w Płocku (do kwietnia), Łęczycy, Kole, Kaliszu (czerwiec), Ciechocinku, Łowiczu (wrzesień, październik), Łomży, w 1891 w Ciechocinku, Radomiu (wrzesień, październik), Kielcach, Łomży i Siedlcach (w tym roku dyr. był Stanisław S.), w 1892 w Siedlcach (marzec), Ciechocinku, Łowiczu (wrzesień), Włocławku (październik), Kaliszu (od listopada 1892 do maja 1893), w 1893 w Kaliszu (do maja), Koninie, znowu w Kaliszu, Kole, Ciechocinku, Łowiczu, Radomiu, Kielcach (listopad), Płocku (grudzień), w 1894 w Kielcach (kwiecień), Miechowie, Sosnowcu, Dąbrowie Górniczej (maj, czerwiec), Ciechocinku, Płocku (wrzesień-listopad) i Kielcach (tutaj w grudniu 1894 na kilka miesięcy kier. zespołu przejął S. Staszewski). W lecie 1895 Stanisław S. prowadził t. w Ciechocinku razem z S. Staszewskim, a w sierpniu rozłączył się z nim i dawał przedstawienia „Madame Sans Gene” w Piotrkowie, Radomsku, Częstochowie, Dąbrowie, Kielcach, Radomiu, Łodzi, Lublinie i Łowiczu. W 1895 zespół Sarnowskich występował w Lublinie (wrzesień), Piotrkowie, w 1896 w Piotrkowie (luty), Łowiczu, Dąbrowie Górniczej (październik, listopad), Będzinie i Sielcu (grudzień), w 1897 w Łowiczu i Kielcach, a następnie został rozwiązany. W 1898 Stanisław S. organizował jeszcze przedstawienia w Lublinie w T. Letnim „Rusałka” (30 VIII-6 X) i Sosnowcu, a w 1899 znów w Lublinie w T. Letnim „Rusałka” (21 V-16 IX). Ruchliwy antreprener, występował też w różnorodnych rolach, zarówno w komediach, jak i w operetkach. Jego role to m.in. Hr. Ponicki („Żydzi"), Melchior Warchołek („Czartowska ława"), Tholosan („Nasi najserdeczniejsi"), Chlestakow („Rewizor"), Muszkat („Przed ślubem"), Groj-seszyk („Podróż po Warszawie"), Eisenstein („Zemsta nietoperza"), Celestyn („Nitouche"), Bojomir („Bojomir i Wanda").
Stanisław August Jan Sarnowski
(ID: psb.28177.2)
Zaloguj się
artykuł w Nekrologii
ca 1851-1932
![[podgląd]](/img/metrskan/lub/251186.jpg){kind=link}
