Karolina Irena Flora «Solska» Poświk (ID: psb.30977.4)

• Łoza: „Czy wiesz..”: artysta dramatyczny
• Urodzona dnia 27 X 1877 - Warszawa
• zmarła dnia 8 III 1958 - Skolimów
• Pochowana - Warszawa, cm. Powązkowski, Aleja Zasłużonych, rząd 1, miejsce 88,89: Irena Solska inw. 3863
• Wiek: 80 lat
• All sources for this person
  Add or correct dates and places
  
  
• Polski Słownik Biograficzny t. 9 s. 8 GROSSEROWA Karolina Flora (1875-1958) artystka dramatyczna
  
• Wikipedia (Irena Solska): Karolina Flora Solska z domu Poświk (ur. 27 października 1877 w Warszawie, zm. 8 marca 1958 w Skolimowie) – polska aktorka, reżyser. Żona Ludwika Solskiego, następnie Ottona Grossera. więcej...

Najbliżsi sławni ludzie (wg kryterium PSB)

W stopniach ° wyrażona liczba ogniw w łańcuchu, w którym każda następna osoba jest dzieckiem, rodzicem lub małżonkiem poprzedniej;
wersja pełna (przy opłaconym abonamenice) pokazuje wykres powiązania; w wersji darmowej kliknięcie prowadzi do strony o danej osobie.

1. POŚWIKOWA Bronisława (1855-1902) malarka, twórczyni w dziedzinie sztuki stosowanej, pedagog 1°
2. SOLSKI Ludwik Napoleon Karol (1855-1954) aktor, reżyser, dyrektor teatru 1°
3. BIERZYŃSKI Mieczysław (1857-1889) adwokat i literat 2°
4. SOSNOWSKI Kazimierz Ignacy (1875-1954) polonista, pedagog, krajoznawca 3°
5. ŁEMPICKI Michał Antoni (1856-1930) inżynier górniczy, przemysłowiec 4°
6. KOSIŃSKI Wincenty Stanisław (1834-1883) inżynier górnik 5°
7. ŁĘTOWSKI Stanisław (zm. 1776) podstoli, podkomorzy krakowski, poseł 6°
8. SYKAŁA Julian (1874-1925) działacz gospodarczy i oświatowy, poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 6°
9. JASIŃSKI Aleksander (1821-1897) prezydent Lwowa 7°
10. DEMBIŃSKI Franciszek (zm. 1727) kasztelan wojnicki 7°
11. DĄBROWSKI Onufry (XVIII w.) chorąży orłowski 7°
12. ŁĘTOWSKI Ludwik (1786-1868) biskup tytularny Joppy, członek Senatu, historyk, literat 7°
13. BIERZYŃSKI Roman (1798-1879) publicysta, literat 7°
14. SCHAETZEL Stanisław (1856-1942) adwokat, burmistrz Brzeżan 8°
15. MIEROSZEWSKI Stanisław (1756-1824) poseł na Sejm Czteroletni i do Izby Reprezentantów Krakowa 8°
16. RADOMIŃSKI Jan Alojzy (1789-1864) matematyk, nauczyciel, referendarz stanu 8°
17. JORDAN Michał Stefan (zm. 1739) wojewoda bracławski 8°
18. JASIŃSKI Zygmunt (1860-1939) inżynier, minister kolei 8°
19. JASIEŃSKI Feliks Manggha (1861-1929) kolekcjoner, krytyk, publicysta 8°
20. BOREK Józef (zm. 1693) marszałek trybunału koronnego 8°

Uwagi

• „Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965”, t. I, PWN Warszawa 1973:

  SOLSKA Irena, właśc. Karolina Flora Poświk, 1° v. Sosnowska, 2° v. Grosser, pseud. Górska, potem Pomiar: (27 X 1877 Warszawa lub 6 IV 1878 Lwów - 8 III 1958 Skolimów), aktorka, reżyser, dyr. teatru
  Była córką Tytusa Mieczysława Poświka i malarki Bronisławy z Bierzyńskich, żoną => Ludwika S. Kształciła się w malarstwie pod kier. matki, potem uczyła się gry aktorskiej u B. Leszczyńskiego. 26 II 1896 pod pseud. Górska debiutowała w t. łódz. w roli tyt. w sztuce „Hrabia Rene”. W tej samej roli wystąpiła pod pseud. Pomian 8 X 1896 w t. krak., zaangażowana przez T. Pawlikowskiego, który od razu zaczął ją obsadzać w dużych rolach amantek i bohaterek. 4 XI 1899 wyszła za aktora Ludwika Solskiego (właśc. nazwisko Sosnowski) i na pewien czas przestała występować, ale po kilku miesiącach wróciła na scenę używając początkowo pseud. Pomian-Solska, potem tylko Solska. W 1900 opuściła Kraków i przeniosła się z mężem do Lwowa, gdzie pozostała do 1905 zdobywając coraz wybitniejszą pozycję. W sierpniu 1904 występowała gościnnie w WTR grając m.in. rolę Ewy („Śnieg"). Od 1905 do 1910 należała znów do zespołu T. Miejskiego w Krakowie. W tym czasie wyjeżdżała na gościnne występy do Lwowa (1906, 1908, 1909), Warszawy (1906), Łodzi (1909), Zagrzebia (maj 1910). W 1910 mieszkała przez pewien czas w Berlinie, przygotowując się do wystąpienia na scenie niem., ale zrezygnowała z tego zamiaru, podobnie jak z planów przeniesienia się na stałe do Anglii. W 1910-13 nie miała stałego engagement, występowała tylko gościnnie w Krakowie (1911, 1913), Lwowie (1911, 1913), w WTR (1912). W 1913 została ponownie zaangażowana przez T. Pawlikowskiego do Krakowa. W listopadzie 1914, po rozwodzie z Solskim, wyszła za urzędnika kolejowego Ottona Grossera i odtąd używała niekiedy podwójnego nazwiska Solska-Grosserowa. Podczas I wojny świat. mieszkała w Krakowie i od czasu do czasu występowała w T. im. Słowackiego, a także wyjeżdżała na występy m.in. do Lwowa (1918). W 1919 przeniosła się do Warszawy, gdzie początkowo występowała w T. Polskim i Małym, a w 1921-23 w T. Rozmaitości. W następnych latach z wyjątkiem sez. 1925/26, kiedy grała w T. im. Bogusławskiego, nie miała stałego engagement. W tym okresie często jednak występowała gościnnie w różnych t., m.in. w Krakowie (1921, 1923, 1924, 1925), Lwowie (1922, 1926, 1928), Łodzi (1923, 1924, 1925,1928), Wilnie (1924, 1926), w Poznaniu w T. Nowym (1924, 1925, 1927), w Lublinie (1926) oraz w Warszawie w T. Polskim i Małym (1924, 1925), Narodowym i Nowym (1928, 1929, 1930), T. Sensacji (1928), Ateneum (1929), Letnim (1930) i T. w Pomarańczami (1930). W sez. 1926/27 uczestniczyła w objazdach Reduty. Organizowała też sama lub z S. Wysocką objazdy własnego zespołu, m.in. w 1923 (Lublin, Łódź, Warszawa, Lwów, w 1930 (m.in. Gdańsk), w lecie 1931 (m.in. Poznań, Bydgoszcz, Toruń, Królewska Huta, Rybnik, Tarnowskie Góry, Kraków, Zakopane). Od stycznia 1932 do listopada 1933 prowadziła w Warszawie T. im. Żeromskiego, który miał główną siedzibę na Żoliborzu, ale dawał przedstawienia i na innych scenach (także pod nazwą T. im. Zapolskiej). Wystawiono w nim m.in. „Daniela”, „Różę”, „Boston” w interesujących inscenizacjach. Od 1934 S. nadal występowała gościnnie, gł. w teatrach warsz. (m.in. Ateneum 1934) oraz we Lwowie (1936), a w ostatnich latach przed II wojną świat. była zaangażowana do zespołu TKKT w Warszawie, choć ciężka choroba, powodująca drżenie rąk i głowy, niemal uniemożliwiała jej występy. Ostatnią jej rolą była Wdowa w „Balladynie” (premiera 28 I 1938) w T. Narodowym. Podczas II wojny świat. mieszkała w Warszawie. W 1946-47 była delegatem Ministra Kultury i Sztuki do spraw t. na Dolnym Śląsku. Od października 1948 do sierpnia 1949 kierowała T. Nowym w Legnicy. Choroba uniemożliwiła jej jednak dalszą działalność. W 1950 wyjeżdżała na kurację do Genewy. Ostatnie lata życia spędziła w Schronisku Artystów Weteranów Scen Polskich w Skolimowie i tam 17 XII 1955 obchodzono jubileusz sześćdziesięciolecia jej pracy.
  Szczupła, w młodości wręcz chuda, miała pociągłą, wyrazistą twarz ocienioną bujnymi, rudymi włosami. Jej głos, altowy ,o stosunkowo niewielkiej skali, jakby niepewny, wydobywający w akcentach staccata, dzielący sylaby”, umiejętnie używany zadziwiał rozmaitością i oryginalnością barwy (S. Dąbrowski). Nie była tragiczką na miarę S. Wysockiej czy W. Siemaszkowej, z powodzeniem wkraczała jednak w sferę tragizmu, np. jako Salomea („Sen srebrny Salomei"), Żona („Nie-boska komedia"), Joas („Sędziowie"), Idalia („Fantazy"), Rachel („Wesele"). Umiejętność wydobycia delikatnych odcieni psychiki kobiecej zapewniła jej sukcesy w utworach Ibsena: w roli tyt. w „Heddzie Gabler” i w roli Rebeki („Rosmersholm"). Wyczucie symbolu sprawiało, że była znakomitą wykonawczynią ról, pisanych niekiedy specjalnie z myślą o niej, w repertuarze modernistycznym, takich jak: Psyche („Eros i Psyche"), Dziwna („Skarb"), Postać („Lilith"). Oryginalny wdzięk, ogromna skala odcieni kokieterii i uwodzicielstwa pozwoliły jej stwarzać znakomite postacie w komedii dawnej - przykładem Gromiwoja („Gromiwoja"), Mirandolina („Mirandolina"), Celimena („Mizantrop"), Klara („Śluby panieńskie") - jak i współczesnej, szczególnie ang., w której największy sukces odniosła jako Mrs Erlynne („Wachlarz lady Windermere"). We wszystkich rodzajach ról przejawiało się wynikające z jej zdolności malarskich poczucie kształtu, a także znakomita dykcja. Każdej niemal roli umiała nadać piętno swoiste, zaskakujące. A. Grzymała-Siedlecki wyliczył jako główne cechy aktorstwa S. „sposób manifestowania uczuć”, zawsze wyrastający na podłożu jej właściwego „emploi d'une grande coquette”, „aurę zagadkowości”, wreszcie „jej przynależność do repertuaru komediowego, w którym - może wbrew upragnieniom własnym - największe odnosiła sukcesy”. Była przede wszystkim aktorką; działalnością reżyserską i pedag. zajmowała się jedynie dorywczo, ważna dla historii t. pol. działalność w t. im. Żeromskiego była w jej życiu epizodem wyjątkowym. Zawsze natomiast pozostawała w bliskich kontaktach ze środowiskami malarzy, poetów i wielokrotnie odgrywała wobec nich rolę inspiratorki. Słusznie nazywano ją „egerią polskiego modernizmu”. W późniejszych latach zbliżona była do grupy futurystów, których utwory znakomicie recytowała.
  
  „Słownik biograficzny teatru polskiego” t. 1: teatr.17750.1
  „Słownik biograficzny teatru polskiego” t. 1: teatr.17751.5
  Epitafium na cm. Powązkowskim:
  IRENA
  SOLSKA
  ARTYSTKA
  DRAMATYCZNA
  1878 - 1958
  
  Polski Słownik Biograficzny - Uzupełnienia i sprostowania w t. 40 do art. Grosserowa Karolina
  Polski Słownik Biograficzny t. 27 str. 710: psb.23889.6
  Polski Słownik Biograficzny t. 40 str. 291: psb.30977.4
  Polski Słownik Biograficzny t. 9 str. 8: psb.7667.1
  S. Łoza, Czy wiesz kto to jest, Warszawa 1938 - loza.3893

• Mapa grobów rodzinnych
  
  
• Kalendarzyk Rodzinny tej osoby
  
  
• Szukanie pokrewieństwa - przeniesione na górę strony
  
• Przodkowie - Drzewo ("64")
  
  
• Potomkowie - Drzewo
  
  
• Kuzyni
  
  
• Związek z M.J. Minakowskim